Του Βασίλη Πάνου
Οι αρχαιοκάπηλοι, οι οποίοι δρουν ανενόχλητα και έχουν αντικαταστήσει τις αρχαιολογικές υπηρεσίες, οι οποίες δεν κάνουν τίποτα ή έχουν κάνει ελάχιστα εδώ και 150 χρόνια και επί ελληνικού βασιλείου και επί ελληνικής δημοκρατίας. Για παράδειγμα πρόσφατα (2008) συνελήφθηκε αρχαιοκάπηλος όπου στην κατοχή του βρέθηκαν ευρήματα που θα γέμιζαν ένα ολόκληρο Μουσείο. Κάθε χρόνο τα αρχαιολογικά ευρήματα που φυγαδεύονται από την περιοχή της αρχαίας Τρίκκας–Τρικάλων είναι ανυπολόγιστης Αξίας και οι δημοπρασίες που γίνονται στο Παρίσι και σε άλλα κέντρα της Ευρώπης προξενούν και έχουν το μεγαλύτερο οικονομικό ενδιαφέρον όταν πρόκειται να εκτεθούν ευρήματα κυρίως της αρχαίας Τρίκκας και της Θεσσαλίας. Αυτή την ανυπολόγιστη αξία των ευρημάτων μόνο ορισμένοι ιθύνοντες των Τρικάλων φαίνεται να την αγνοούν, γιατί δε θέλουμε να πιστέψουμε ότι ορισμένοι από αυτούς μπορεί να είναι κλεπταποδόχοι και μέρος αυτής της μεγάλης λεηλασίας-αρχαιοκαπηλείας.
Δηλαδή, πρόκειται για μια τεράστια αγορά αρχαιοκαπηλίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς η οποία τα τελευταία χρόνια έχει επεκταθεί και με την λεηλασία πολλών εκκλησιών του νομού Τρικάλων, κυρίως του ορεινού όγκου, που κλέβουν πια τα πάντα, Μια τεράστια καμπάνα πολλών κιλών βάρους την σήκωσαν τελευταία οι αρχαιοκάπηλοι. Και η πολιτεία τι κάνει ; Σχεδόν τίποτα και διευκολύνει αυτή την κατάσταση με το να μην κάνει τίποτα. Τα τελευταία 20 χρόνια συνεχώς εξαγγέλλει πολιτιστικά προγράμματα και διάθεση κονδυλιών και μάλιστα τα τελευταία χρόνια παραμονές προεκλογικών αναμετρήσεων φτάνουν οι υπογραφές για την ίδρυση - έστω ενός μουσείου – μέχρι τον διάδρομο και το γραφείο του αρμόδιου υπουργού, δήθεν έτοιμο για υπογραφή και μετά τις εκλογές σιωπή. Δεν σε ξέρω, δεν σε είδα. Μας δουλεύουν κανονικά.
Όσο για τις ανασκαφικές έρευνες οι οποίες κάθε σοβαρό κράτος, δήμος, νομαρχία πολιτεία, συνήθως κάνει, για να σώσει τη πολιτιστική της κληρονομιά, δηλαδή να σώσει την ταυτότητα της κάθε πόλης και την ιστορία της. Εδώ στην Ελλάδα δεν φροντίζουν ούτε τουλάχιστον να σταματήσουν αυτή τη λεηλασία, για να σωθεί ότι έχει απομείνει από αυτή τη δόξα της αρχαιότητας που λέγεται το σημαντικότερο Ασκληπιείο του κόσμου και της αρχαίας Ελλάδας. Το υπουργείο Πολιτισμού (!!!) τις ανασκαφικές εργασίες τις έχει αναθέσει σε εργολάβους-μηχανικούς οικιών οι οποίοι όταν βρίσκουν αρχαία ευρήματα ειδοποιούν (αν ειδοποιούν- πολλές φορές πάνε για μπάζα) τις αρχαιολογικές υπηρεσίες και ανάλογα με τη σπουδαιότητα των ευρημάτων(!!!), συνεχίζονται τα έργα ή οι οικοδομικές εργασίες. Ποιος κρίνει όμως την σπουδαιότητα ; Και ρωτάμε τον κ. Χατζηαγγελάκη διευθυντή της ΛΔ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων ποιο Αρχαιολογικό Συμβούλιο επέτρεψε να χτιστεί πολυκατοικία πάνω στο ψηφιδωτό που βρέθηκε πρόσφατα στο χώρο της Αρχαίας Τρίκκας ; Και εσείς προσωπικά τι εισηγηθήκατε στο αρχαιολογικό Συμβούλιο για τα εν λόγω ευρήματα ;
Η οικιστική ανάπτυξη πρέπει να συντελείται σε συνάρτηση με το πολιτιστικό περιβάλλον, είναι δύο αγαθά που σύμφωνα με το Σύνταγμα είναι ίσης τυπικής και ουσιαστικής αξίας, με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας να εξειδικεύει τον κανόνα αυτό με τη ζυγαριά να γέρνει προς την ανάδειξη και απαράβατη προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος ακολουθώντας τον κανόνα της βιώσιμης ανάπτυξης που είναι η μόνη αποδεκτή πλέον ανάπτυξη. Τα δικαιώματα των ιδιωτών θεμιτά περιορίζονται όμως όταν προσκρούουν στην ανάδειξη των πολιτιστικών αγαθών και αρχαιολογικών ειδικότερα ευρημάτων, καθώς κατοχυρώνεται ρητά από το συνταγματικό νομοθέτη στο κείμενο του Συντάγματος που αποτελεί τη βάση της δημοκρατίας μας ότι ο πολιτιστικός και αρχαιολογικός πλούτος άπτονται στο δημόσιο συμφέρον, το οποίο είναι απαραβίαστο και πρέπει απ’ όλους μας και ειδικότερα από τους αρμόδιους φορείς να προασπίζεται πανηγυρικά και απαρέγκλιτα.
Το κάνατε και το κάνετε αυτό εσείς ο καθ΄όλα αρμόδιος για τη διάσωση της πολιτιστικής(σε συνάρτηση με τις αρχαιότητες) κληρονομιάς μας κ. Χατζηαγγελάκη ; Ρωτάμε για το απλούστατο λόγο για να επιδώσουμε και να επιμερίσουμε τις όποιες ευθύνες για όλη αυτή την καταστροφή και το χάλι της αρχαίας πολιτιστικής κληρονομιάς που υφίσταται όλη χώρα και ιδιαίτερα τα Τρίκαλα. Τα τελευταία χρόνια όλα έχουν γίνει μπάζα. Ακόμη και τα ευρήματα που με πολύ κόπο πρωτοπόροι αρχαιολόγοι ήρθαν στα Τρίκαλα και έκαναν τις πρώτες ανασκαφικές εργασίες με λεφτά των Τρικαλινών πολιτών, όλα έγιναν μπάζα. Σημαντικά ευρήματα τα οποία έχουν βρεθεί κατά καιρούς σαπίζουν στα αραχνιασμένα υπόγεια κάποιων αρχαιολογικών υπηρεσιών. Μόνο ντροπή θα μπορούσε να αισθάνεται κανείς για όλο αυτό το κατάντημα τόσο των αρχαιολογικών χώρων όσο και των αρχαιολογικών ευρημάτων και ζητάμε μετά από τους νέους να σέβονται τα σύμβολα αυτής της χώρας.
Πρωινός Λόγος 2/11/2008
.